امدادهای غیبی در قرآن
مفهوم شناسی امداد غیبی
“ غیب ” ؛ یعنی نهان و پشت پرده؛ چیزهایی که از حواس ظاهری ما پنهان است و در پس امور محسوس قرار دارد. در قرآن کریم این واژه گاه تنها به کار رفته است : ” الذّین یُؤمِنونَ بِالغَیب ؛ آنان که به غیب ایمان دارند .”
یا می فرماید : ” کلیدهای غیب نزد خداست و جز او کسی از آ نها آگاه نیست .”
و خیام گفته است :
اسرار ازل را نه تو دانی و نه من وین خط معمّا نه تو خوانی و نه من
هست از پس پرده گفتگوی من و تو چون پرده برافتد نه تو ، مانی و نه من
امداد
” مدّ وامداد ” یعنی به یک چیز از نوع خودش اضافه کنیم تا بدین وسیله وجودش امتداد یابد ، که اگر این اضافه کردن صورت نگیرد ، وجودش قطع میشود . مانند چشمه ی آبی که از منبع زیرزمینی مدد گرفته و هر لحظه بر آن اضافه گردد و در نتیجه جریانش امتداد می یابد .
ما بحثی به نام امداد های غیبی داریم :به این معنا که پشت پرده نیز خبر هایی است . یعنی اینطور نیست كه همه عزّتها برای ابزار ظاهری باشد كه اگر او همسرم بود ، اگر خانه ام این بود ، اگر شغل پدرم این بود ، اگر مدرسه ام این بود ، عزیز می شوم . یك زمانی همه اینها هست ولی عزیز نمی شویم ، و یك زمانی هم هیچكدام نیست ولی عزیز هستیم .
تلاش و کوشش همراه با توکل به خداوند
درس را خوب می خوانیم و حفظ می كنیم ، تیزهوش ، بهترین استاد ، از كامپیوتر از اینترنت از دوستان از همه امكانات استفاده می كنیم ولی یك وقت می بینیم كه سر امتحان همه چیزها از یادمان می رود . مثل ما مثل كسانی است كه می روند تعلیم رانندگی . آنهایی كه تعلیم رانندگی می روند كنار راننده می نشینند ، گازو ترمز دارد . او گاز می دهد ولی ماشین نمی رود چون كه نفر كناری نگه داشته است و گاهی هم او گاز نداده ماشین تند می رود بعد می بیند كه نفر كناری گاز می دهد . یعنی اینكه خلاصه ماشین ما دو تا گاز دارد و دو تا هم ترمز دارد. یكسری اش دست ما می باشد و یكسری اش نیز دست دیگر می باشد.
انواع امدادها
الهام
گاهی امدادهای غیبی به انسان الهام می شود . یك چیزی به انسان الهام می شودکه هیچ پیش فرضی هم برای او نیست .
مثلاً به فرعون گفتند كه امسال یك زنی یك پسری به دنیا می آورد و پسرش كاخ تو را زیر و رو خواهد كرد ، واو هم گفت كه هر زنی كه پسر به دنیا آورد ، بچّه اش را بكشید . مادر موسی پسر به دنیا آورد و گیج شد كه حالا مأموران فرعون گزارش می دهند و پسر مرا می كشند . قرآن می گوید: « وَأَوْحَیْنَا إِلَى أُمِّ مُوسَى » یعنی به مادر موسی الهام كردیم : « أَنْ أَرْضِعِیهِ » شیرش را بده و در جعبه بگذار و
« فَإِذَا خِفْتِ عَلَیْهِ فَأَلْقِیهِ فِی الْیَمِّ وَلَا تَخَافِی وَلَا تَحْزَنِی » بیاندازش در دریا . و بعد هم می گوید: « إِنَّا رَادُّوهُ إِلَیْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنْ الْمُرْسَلِینَ » من این را برمی گردانم . اینكه آدم بچّه شیرخواره را در دریا بیاندازد ، با روانشناسی ، جامعه شناسی و نمی دانم با هیچ متری قابل اندازه گیری و قیاس نیست .
ایجاد رعب و وحشت در دل های دشمنان
گاهی امدادها با ایجاد رعب و ترس است . با ایجاد ترس در دل دشمن . گاهی وقتها با این كه فردی بالاترین درجه جنایت و سنگدلی را دارد ، امّا برای روبرو شدن با فردی یا نابودی جان فردی وحشت می كند .
گاهی با حركت جمادات است
« تَرْمِیهِمْ بِحِجَارَةٍ مِنْ سِجِّیلٍ »لشگر فیل سوار می آیند كه كعبه را خراب كنند . یك لشگر پرنده می آیند كه چیزهایی را در نوكشان دارند كه از عدس بزرگتر و از نخود كوچكتر است كه روی سر آنها می ریزند و آنها پودر می شوند « فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ » ؛ عصف یعنی كاه . مأكول یعنی خورده شده . كاه خورده شده می. پودر می شوند . گاهی خداوند با جماد امداد غیبی را می رساند .
نقش حیوانات در امدادهای الهی
گاهی هم با حیوانات كسی را كمك می كند .
حضرت آدم دو پسر داشت با نام های هابیل و قابیل ، یكی دیگری را كشت ، وقتی كشت گفت : حالا با این جنازه چه كنم ؟ یك خورده جنازه را روی كتفش برداشت و رفت . خسته شد و جنازه را روی زمین گذاشت و مانده بود كه با آن چه كند . یك كلاغ آمد روبرویش یك خورده خاك را كنار زد و یك چیزی را زیر خاك گذاشت و رویش خاك ریخت . كلاغ به او یاد داد كه تو هم جنازه را خاك كن . یعنی معلّم چند میلیارد بشر كه مُرده شان را خاك می کنند، یك كلاغ بوده است .
گاهی هم یك كودك واسطه ی امداد الهی است
مریم (س) بدون شوهربچه ای را به دنیا آورد . بچّه اش را در بغل گرفت و مردم گفتند: تو كه ازدواج نكردی ، بچّه را از كجا آوردی ؟ « مَا كَانَ أَبُوكِ امْرَأَ سَوْءٍ ؛ پدرت كه مرد بدی نبود ، وَمَا كَانَتْ أُمُّكِ بَغِیًّا ؛ مادرت هم زن خوبی بود .». تو با چه كسی رابطه داشتی كه بچّه دار شدی ؟ مریم خیلی خودش را باخت و گفت: « یَا لَیْتَنِی مِتُّ قَبْلَ هَذَا ؛ كاش مرده بودم ، وَكُنتُ نَسْیًا مَنْسِیًّا ؛ كاش نامی از من در دهر نبود كه نسبت زنا به من می دهند» .بچه ی در گهواره ، عیسی در گهواره یكمرتبه به سخن آمد . گفت : « قَالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ ؛ من بنده خدا هستم ، آتَانِی الْكِتَابَ وَجَعَلَنِی نَبِیًّا ؛ من پیغمبر خواهم شد و صاحب كتاب خواهم شد و مادرم پاك است ». یعنی این نوزاد مادر را از تهمت نجات داد .
امدادهای الهی از طریق افراد ناشناس
گاهی امدادها با یك سری آدم های عادی و ناشناس انجام می شود. یك نفر آمد و به موسی گفت : موسی برو، من خبر دارم كه فرعون در كاخ یك تشكیلات نظامی تشكیل داده ؛ « إِنَّ الْمَلَأَ یَأْتَمِرُونَ بِكَ لِیَقْتُلُوكَ فَاخْرُجْ إِنِّی لَكَ مِنْ النَّاصِحِینَ ؛ و جمعیت تصمیم گرفته اند كه تو را بگیرند و در دادگاه نظامی تو را بكشند » . یعنی گاهی وقتها یك انسانی ، می تواند انسان دیگری را نجات بدهد.
آرامش دل ، در اوج مصیبت و سختی
گاهی اوقات یك حادثه برای یک بچّه ای رخ می دهد ، مادر به در و دیوار بد می گوید . از طرفی مادری هست که چهار تا از جوانانش شهید شدند . گفت : به امام بگویید برای ما غصّه نخورد .
چطورمی شود آدم وقتی حلقه طلایش گم می شود ،اعصابش خورد می شود ولی فرد دیگری چهار تا جوان مثل گلش به جبهه می روند و شهید می شوند و اعصابش خورد نمی شود . برای این چه تحلیلی وجود دارد؟
جز امدادهای غیبی یعنی « انزل السّكینه » ، سکینه و آرامشی است که خدا می دهد چیز دیگری نخواهد بود .
« الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ » ایمان به غیب داشته باشید . درستان را بخوانید امّا فكر نكنید كه اگر تیزهوش بودید ، حتماً موفّق هستید . بسیاری از آدم های تیزهوش را در دنیا داریم كه در زندگی خود بسیار گرفتار هستند . مثل ماشین ها كه بسیاری از ماشین های تندرو تصادف می كنند و بسیاری از ماشین های معمولی سالم به مقصد می رسند . درسمان را باید بخوانیم ولی باید بدانیم كه ما همه كاره نیستیم و جای دیگری هم یك سری خبرها هست . یك گاز و ترمز زیر پای ما هست ولی یك گاز و ترمز هم زیرپای معلمی است كه رانندگی یادمان می دهد . در قرآن 115 كلمه دنیا آمده و 115 كلمه هم آخرت آمده است . هم « یؤمنون بالغیب » و هم تلاش جدّی ، « لیس للانسان الّا ما سعی » . از تلاش كم نكنیم و عالی ترین درجه تلاش را باید بكنیم اما باید بدانیم كه پشت تلاشهای ما یك اراده دیگری هم وجود دارد.
